De laatste tijd ben ik me er steeds meer van bewust in wat voor bijzondere tijd ik leef. Een tijd waarin participatie bijna een container begrip is, de deel economie daadwerkelijk gezien wordt als een meer “geaccepteerde”en zeker gewaardeerde vorm van economisch verkeer, waarin de gevestigde en traditionele vormen van samenleven niet meer vanzelfsprekend zijn en er en steeds grotere groep bewuster wordt van de keuzes die we maken en een kritische noot zetten bij ons handelen.  En geloof me, ook ik zie zeker een groep mensen die zich daar niets van aantrekt, zich omkeert als iemand ze nodig heeft, mensen uitsluiten en de veranderingen en innovaties die de samenleving “anders” maken niet toejuichen.
Toch vind ik het glas nog steeds half vol en vult het zich nog steeds, omdat er zulke prachtige waarheden zijn en zulke mooie kansen die zich ontvouwen en zo het verschil maken en de wereld een betere plek om te leven.

Wat is het toch dat me zo positief stemt?

De inclusieve maatschappij en participatie worden soms gebruikt als excuus om een deel van de bevolking te laten wennen aan bepaalde voorwaarden. Wijzigingen die aangebracht worden, ervaren zij als veranderingen in hun bewustzijn, ambities en prioriteiten. Terwijl een andere groep mensen inziet dat het anders moet en kan en de noodzaak van een systemische verandering ziet en een verandering in het (collectieve) bewustzijn juist toejuicht als. En ja, tot die laatste schaar ik mezelf en voel me bevoorrecht dat ik er een klein steentje aan kan bijdragen waar mogelijk. Toch ontgaat het me niet dat  de spanning tussen zogezegd de linker hersenhelft en de rechter intensiever worden. De linker zijnde het domein van ontwerp, planning en voorspelbaarheid en de rechter staande voor de mensen, participatie, processen, innovatie  en onvoorspelbaarheid.

De containerbegrippen emancipatie, participatie, partnerschap, eigendom, transparantie en verantwoording impliceren allen veranderingen in macht en relaties. Dit is echter niet altijd het geval, zeker niet wanneer deze in de context worden geplaatst van wijzigingen die worden opgelegd van “boven af” en bedoeld zijn om resultaten mee te boeken.

En toch blijf ik positief en ben ik blij dat ik nu leef, zijnde op de plek waar ik nu ben, figuurlijk gezien.

Zie dat negatieve trends wel zeker worden omgekeerd en er meer wordt geleerd van de uitwisseling van kennis en ervaring van en tussen diverse groepen in de samenleving. Ook wordt bewustwording steeds meer gezien als belangrijke stimulans voor veranderingen op vele aspecten.  Dit gaat immers vooraf aan gedragsverandering. Het belang van (zelf) reflectie spreekt voor zich. Je bewust worden van vooroordelen en de kaders van jouw eigen overtuigingen en mentaliteit zijn belangrijk om een stap voorwaarts te maken. Dit zou eigenlijk gewoon opgenomen dienen te worden in alle opleidingen.
En misschien is het idealisme dat ik geloof dat er veel aan het veranderen is, ten positieve. Toch is ook realisme essentieel en noodzakelijk. Weten wat er speelt, in contact en up-to-date blijven van  grass-roots initiatieven en hen volgen bij onvoorspelbare ontwikkelingen. Het her- en er-kennen van wat er wel en niet werkt en het leren van falen hoort allemaal bij de processen van snel veranderen. Alert zijn op nieuwe ontwikkelingen en bereid zijn tot spontane actie en waardevolle interactie.

Iedere actie, klein of groot, heeft een effect, ieder van ons kan een verschil maken. Ghandi’s veel geciteerde “’We must become the change we wish to see in the world’ is nu relevanter dan ooit.

Dus ja, ik zie nieuwe uitdagingen en kansen, op een breed front. In onze geglobaliseerde wereld en met alle innovaties bij de hand, hebben we meer dan ooit de ruimte het verschil te maken. Creativiteit, voldoening en plezier zijn daar om te uiten. Laten we de tijd nemen om te delen, om te leren, om te veranderen en te genieten. Dan kunnen we samen dat verschil maken en daar wordt de wereld alleen maar een betere plek van!