Berichten

financieren van circulaire businessmodellen vereist nieuwe aanpak financiers

Onze huidige economie werkt op basis van een lineair proces. De aarde levert grondstoffen zoals erts, katoen of olie, iemand maakt daarvan een product en verkoopt het aan de consument. Na gebruik gooit de consument het product weg en wordt dit afval dat de aarde vervuilt.

Bij iedere stap in dit proces wordt een ander tegen betaling eigenaar van het product en daarmee van de grondstoffen. Tijdelijk eigendom en de financiering daarvan kenmerken onze huidige economie. Dat is voor financiers overzichtelijk. Voor het delven van grondstoffen worden leningen verstrekt die terugbetaald worden zodra de grondstoffen aan de fabrikant zijn verkocht. De fabrikant op zijn beurt leent geld om dat te betalen en krijgt dit geld snel weer terug van de consument die daarvoor bijvoorbeeld een consumptief krediet gebruikt. Die wordt afgelost gedurende het gebruik en na afdanken is het product waardeloos.

Gelukkig breken langzaam andere tijden aan. Steeds meer consumenten en bedrijven zijn minder uit op verbruik en bezit, maar meer op gebruik en het delen van goederen, ofwel de circulaire economie. In de circulaire economie blijven producenten eigendom van de grondstoffen en verhuren die aan de consument.

Steeds meer consumenten en bedrijven zijn minder uit op verbruik en bezit, maar meer op gebruik en het delen van goederen

Deze nieuwe, circulaire manier van bedrijfsvoering vraagt om een andere manier van financieren. Langlopende financiering van de eigenaar van de grondstoffen in plaats van kortlopende financiering aan de verschillende partijen in een keten.

Deze nieuwe, circulaire manier van bedrijfsvoering vraagt om een andere manier van financieren.

Neem bijvoorbeeld de ‘subscription’-methode, waarbij klanten een abonnement nemen op producten in plaats van ze zelf aan te schaffen. Zoals Bundles, die energiezuinige wasmachines, vaatwasmachines en sinds kort ook koffiezetapparaten aan klanten verhuurt. De meest energiezuinige en duurzame apparaten worden geleverd en de klant betaalt een maandelijks tarief plus een bedrag per was/droogbeurt of kopje koffie. Na afloop van een abonnement gaan de apparaten terug naar Bundles, die ze opknapt en weer inzet. Omdat Bundles eigenaar blijft van de wasmachines is voor ieder nieuw abonnement van een klant extra financiering nodig. En dat lukt niet bij traditionele financiers. Fondsen als Stichting DOEN en de leverancier van de apparaten lossen dat nu op en ook de consument draagt via crowdfunding een steentje bij.

Een ander voorbeeld is Mud Jeans. Het bedrijf maakt spijkerbroeken uit katoen. Klanten huren of kopen de spijkerbroek, betalen iedere maand een vast bedrag en krijgen korting als ze het product weer inleveren voor een nieuw model. Mud Jeans verwerkt de ingeleverde broek weer tot katoen om daar vervolgens weer nieuwe broeken van te maken. Met het concept ‘Lease a Jeans’ blijft Mud Jeans eigenaar van de katoen en verwerkt deze steeds weer tot nieuwe spijkerbroeken. Omdat de broek niet aan de klant wordt verkocht blijft Mud jeans eigenaar en heeft daarvoor financiering nodig. Maar dat betekent dat het bedrijf geld nodig heeft. En dat vraagt om andere financiering dan banken gewend zijn. Met een zeer langlopende lening heeft Stichting DOEN dit initiatief een kans gegeven.

Circulaire businessmodellen zijn de beste manier om op een verantwoorde manier met de aarde om te gaan. Ze maken het mogelijk de grondstoffen die de aarde levert steeds weer opnieuw te gebruiken in plaats van een keer te gebruiken en dan weg te gooien. Maar dat vraagt naast voorlopers met lef zoals Mud Jeans en Bundles om innovatie en flexibiliteit van financiers. Dat vraagt om financieringsvormen die passen bij businessmodellen waarbij grondstoffen niet van eigenaar wisselen. Financiering met een zeer lange adem en grondstoffen als onderpand.

Circulaire businessmodellen zijn de beste manier om op een verantwoorde manier met de aarde om te gaan.

Vanuit Stichting DOEN, maar ook bijvoorbeeld crowdfunding platforms, worden experimenten mogelijk gemaakt. Maar het vraagt verandering van de hele financiële sector. Denk circulair en kijk samen met de ondernemers welke financiering het beste past. Dan kunnen we samen de barrières opheffen voor de 700.000 bedrijven in Nederland die nog op een lineaire manier werken en maken we vrij baan voor een duurzame samenleving.

(bron NRC Next , 12 februari 2018 – Jasper Snoek –Jasper Snoek is financieel directeur van Stichting DOEN. Bij DOEN combineert hij zijn wil om de wereld mooier te maken met 20 jaar wereldwijde ervaring in de financiering van bedrijven en organisaties. Bij DOEN werkt hij aan een groene, sociale en creatieve samenleving vanuit de jaarlijkse bijdragen van de drie Nederlandse Goede Doelen Loterijen.)

Hoe je als groeiende sociale start-up toch sociaal kunt blijven

Veel sociale ondernemingen krijgen te maken met een moreel dilemma: je wil groeien, maar niet ten koste van je sociale doelen. Hoe pak je zoiets aan? Vijf sociale entrepreneurs geven ondernemerstips.

Tijdens startup-competitie Chivas Venture in Los Angeles streden afgelopen week dertig sociale startups om een deel van 1 miljoen dollar aan groeigeld. De Thaise startup Siam Organic werd donderdagavond uitgeroepen tot winnaar en haalde 400.000 dollar op. Dit bedrijf wil de financiële positie van rijstboeren in Thailand verbeteren.

Het bedrijf heeft een flinke groei voor ogen en juist daar wordt het voor veel sociale ondernemingen moeilijk. Hoe combineer je namelijk winstgevend ondernemerschap met je sociale doelen? NUzakelijk doet een rondvraag langs sociale entrepreneurs die aan de wedstrijd hebben deelgenomen.

Groei vergroot jouw social impact

Want moet je eigenlijk wel gaan voor groei als sociale onderneming? Daar lijkt iedereen die we spreken het over eens te zijn. Ja, groei is belangrijk, vinden de ondernemers. Als je het namelijk goed doet, vergroot dit je sociale impact op de wereld. Je kunt wel als klein sociaal bedrijf blijven opereren. Maar als je echt wat aan de wereld veranderen, dan moet je voor de top gaan, zo beredeneren zij.

Financiering

Om als onderneming te groeien, kom je al snel uit op investeringsgeld. Voor sociale ondernemingen is dit niet anders. Het brengt wel de mogelijke problemen met zich mee, denkt Shuttleworth. “Durfinvesteerders hebben vaak minder interesse in sociale impact. Zij gaan sneller voor snelle omzetgroei. Het is de kunst hen toch te overtuigen van je onderneming.”

Kornelia Dimitrova van de Bulgaarse eco-startup Sea Harmony pakte het anders aan. Zij maakte gebruik van subsidie van de Europese Unie. “Op zich is het krijgen van groeigeld niet moeilijk, maar je moet weten aan wie je het moet vragen. Als je goed duidelijk kunt maken wat je met het geld wilt doen, kweek je vertrouwen.”

Michaël van Cutsem van het Belgische milieubedrijf BeeOdiversity maakte onder meer gebruik van financiering uit een zogeheten impactfonds. “Je hebt de nodige private investeerders die veel geld hebben verdiend. Zij willen iets terugdoen voor de maatschappij en lenen grote bedragen voor een interessant tarief.
In Nederland en België zie je dit soort impactfondsen nu echt van de grond komen. Denk hierbij ook aan grote bedrijven die kleine sociale startups financieel willen ondersteunen.”

Werk samen

Wil je als sociale startup de wereld veranderen, blijf dan niet in je eigen hoekje zitten. “Samenwerken voor grote corporates is hiervoor essentieel”, zegt Shuttleworth. “Zij hebben een groot budget en door met hen samen te werken, kun jij dat geld een goede richting uit sturen.” Ze stelt dat je wel moet oppassen met welk bedrijf je in zee gaat. “Sommige grote concerns zien een samenwerking meer als marketingactie. Ze ondernemen vanuit hun eigen bedrijf niet genoeg actie op sociaal vlak en doen bijvoorbeeld aan greenwashing.

Onderwijzen

Als sociale onderneming is het uiteindelijk je taak om de markt te onderwijzen, denkt Van Cutsem. “Bij veel bedrijven en steden staan sociale motieven niet boven aan de lijst. Ze hebben bijvoorbeeld een beperkt budget, of zijn niet zo met je goede doel bezig. Je moet hen daarom overtuigen van jouw idee.” Dit kun je volgens Van Cutsem het beste doen door innovatief te zijn. “Je bent vaak de eerste met dit idee, dus moet je op de troepen vooruit blijven lopen. Dan val je op. Hiervoor heb je experts nodig in je team, die je de juiste richting op wijzen.”

Lees meer over de kijk van Judith Walker van het Nederlandse familiebedrijf African Green op groei, financiering en samenwerken als ook die van Kornelia Dimitrova van de Bulgaarse eco-startup Sea Harmony en Michaël van Cutsem van het Belgische milieubedrijf BeeOdiversity.

Obligaties met een sociale twist

Columbia Threadneedle Investments bracht vorige week het European Social Bond fonds – de eerste in zijn soort in Europa – op de Nederlandse markt. Doel van het fonds is om zowel financieel als maatschappelijk rendement te genereren. Dat doet Colombia Threadneedle door te beleggen in liquide bedrijfsobligaties die in heel Europa een positieve resultaten ondersteunen voor individuen, gemeenschappen of de samenleving als geheel.

Davies: “Beleggers zoeken tegenwoordig naar sociale voordelen en duurzame positieve uitkomsten, zonder concessies te doen aan het financieel rendement. Dat laatste bewijzen we met een positieve trackrecord van meer dan drie jaar bij het beheer van resultaatgerichte sociale obligatiestrategieën.”

“Koop je aandelen, dan koop je alle activiteiten van een bedrijf, terwijl je met specifieke obligaties een veel duidelijker zicht hebt op waar het geld expliciet aan wordt uitgegeven.”

Het fonds selecteert met een actieve strategie in verschillende sectoren en landen en zoekt specifieke obligaties met positieve sociale uitkomsten in plaats van obligaties uit te sluiten op (conventionele) basis van negatieve screening.

Om positieve resultaten te behalen, hanteert het fonds een bewijsgebaseerde aanpak volgens een gedefinieerd kader voor sociale invloed, in overeenstemming met de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.

Meer opties voor beleggers

Concurrentie zorgt volgens hem niet alleen voor transparantie: “We willen ook meer obligatie-uitgiften in de markt zien, omdat het specifiek gebruik van die opbrengsten bijdraagt aan een schoner milieu en betere maatschappij. Niet alleen krijgen wij als vermogensbeheerder dan meer keuze in investeringsproducten, het is vooral goed voor de samenleving als geheel om meer opties voor beleggers te creëren.”

Lees het gehele artikel en kijk hoe zij zoeken naar obligaties waar de impact van de opbrengsten duidelijk te zien is, met de grootst mogelijke diversificatie van sociale impact in heel Europa als streven. Het gaat niet enkel alleen om  hóe het geld wordt uitgegeven, maar ook wáár en de juiste  balans tussen financiële aantrekkelijkheid en sociale invloed.

Ook de uitdaging dat niet alles kwantificeerbaar en 100% meetbaar is, onderkennen ze. Ben benieuwd hoe dit verder gaat en zich ontwikkeld. Een kans en veel mogelijkheden om als verantwoorde belegger je stempel te drukken op een verbeterde samenleving.

 

Voor maatschappelijke impact is gezonde financiering een must!

Om maatschappelijk impact te kunnen maken is financiering ook voor sociale ondernemers een must. Sprout-expert Bert Wams zet de opties op een rij.

 In zijn artikel stipt hij de specifieke mogelijkheden aan voor sociaal ondernemers. Dat er soms voor een hybride vorm wordt gekozen is een feit. Dit is, mijns inziens , een goede zaak als je maar wel voor ogen houdt dat je gaat voor een gezonde vorm van financiering, die een duurzaam effect heeft.

Vanuit het perspectief van financiering en investeren zijn financieel zelfvoorzienend zijn en het beperkt of niet afhankelijk zijn van giften en subsidies belangrijke uitgangspunten.

Een – vaak eenmalige – subsidie in de startfase is mooi meegenomen, maar biedt geen continuïteit voor de lange termijn.

Benieuwd naar zijn opsomming en de opties die hij toelicht? Lees het gehele artikel en wellicht zit er een kans voor jou bij.

Opties voor financiering sociaal ondernemers

Vanuit het perspectief van financiering en investeren zijn financieel zelfvoorzienend zijn en het beperkt of niet afhankelijk zijn van giften en subsidies belangrijke uitgangspunten voor een sociaal ondernemer.

Een – vaak eenmalige – subsidie in de startfase is mooi meegenomen, maar biedt geen continuïteit voor de lange termijn. Winst maken mag en kan ook nodig zijn om investeerders terug te betalen of opnieuw te investeren in de onderneming.
Social Enterprise NL geeft hier een mooi rijtje aan financieringsmogelijkheden.
In aanvulling hierop lichtte Sprout  wat financieringsvormen toe, die kansen bieden, en extra opties.

Uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht en NN Investment Partners blijkt dat bedrijven, die een hogere ESG-score hebben, financieel beter presteren. De afkorting ESG staat voor Environmental, Social & Governance.

In het Nederlands staat dat voor Milieu, Maatschappij en Bestuur. Bedrijven, die veel aandacht besteden aan factoren als energieverbruik, klimaatbeïnvloeding, hergebruik van grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed ondernemingsbestuur bieden een beter financieel rendement aan hun aandeelhouders of investeerders.

Dit biedt sociale ondernemingen mogelijk een extra argument richting investeerders om hen te overtuigen te investeren. Deze conclusie over beter presteren wordt ook onderschreven door een onderzoek van de Harvard Business School.

Zij vergeleken gedurende 18 jaar 90 bedrijven, die hoog scoorden op ESG, met 90 bedrijven, die daar laag op scoorden. Met deze conclusie in het achterhoofd bieden de volgende financieringsvormen extra perspectief.

Crowdfunding

Crowdfunding is een alternatieve manier om geld bij elkaar te krijgen voor de financiering van een product, dienst, idee of onderneming. Via de presentatie op een online platform vraagt men mensen om te investeren in profit of non profit concepten.

Omdat sociale ondernemingen een (extra) gunfactor hebben, lijkt de feelgood investeerder de voor de hand liggende doelgroep. Met de conclusies van bovenstaande onderzoeken in de hand zijn de investeerders, die financieel rendement zoeken, ook interessanter geworden.

Business angels of informele investeerders

Een business angel is iemand, die vanuit privé investeert in bedrijven. Deze financiers worden ook wel particuliere of informele investeerders genoemd. Naast financieel rendement kunnen affiniteit met een branche of met een maatschappelijk doel ook redenen zijn om te investeren. Naast geld nemen ze ook een netwerk mee dat actief ingezet kan worden.

Social Impact Bond

Een bijzondere vorm van samenwerking met een investeerder is een social impact bond (SIB). Een (grote) gemeente, een private investeerder en een sociale onderneming sluiten een sociaal prestatiecontract. Als de ondernemer de maatschappelijke doelen (besparingen) haalt, betaalt de gemeente de investeerder terug. Deze vorm wordt ingezet bij arbeidsintegratie, maar is mogelijk ook op andere thema’s toe te passen zoals bijvoorbeeld afvalverwerking of energiebesparing.

Kredieten

Banken bieden kredieten. Alternatief voor de bank kan zijn Qredits met microkrediet, MKB-krediet, zakelijke hypotheek en flexibel krediet.

Overheidsregelingen en subsidies

lees verder

en remember : Impact First! al is financiering, ook voor sociaal ondernemers, een must, om juist die impact te kunnen maken.