Berichten

Voor maatschappelijke impact is gezonde financiering een must!

Om maatschappelijk impact te kunnen maken is financiering ook voor sociale ondernemers een must. Sprout-expert Bert Wams zet de opties op een rij.

 In zijn artikel stipt hij de specifieke mogelijkheden aan voor sociaal ondernemers. Dat er soms voor een hybride vorm wordt gekozen is een feit. Dit is, mijns inziens , een goede zaak als je maar wel voor ogen houdt dat je gaat voor een gezonde vorm van financiering, die een duurzaam effect heeft.

Vanuit het perspectief van financiering en investeren zijn financieel zelfvoorzienend zijn en het beperkt of niet afhankelijk zijn van giften en subsidies belangrijke uitgangspunten.

Een – vaak eenmalige – subsidie in de startfase is mooi meegenomen, maar biedt geen continuïteit voor de lange termijn.

Benieuwd naar zijn opsomming en de opties die hij toelicht? Lees het gehele artikel en wellicht zit er een kans voor jou bij.

Gezocht: Minister voor nationale impact

De Minister voor Nationale Impact? Waar gaat dat over? Bestaat die functie? Wat wil Ebbinge daarmee zeggen? Dit zijn wellicht vragen die zijn ontstaan bij het lezen van onze advertentie.

Het is een advertentie voor een niet bestaande functie. Toch stond hij in de krant. Het is hun suggestie voor het komende kabinet. De tijd is rijp om op een nieuwe manier om te gaan met politiek-maatschappelijke en economische kwesties. Om andere – meer duurzame en sociale – normen te hanteren.

Zoals je begrijpt zou ik zo’n nieuwe positie in het kabinet toejuichen. Stappen dichterbij het feit dat sociaal ondernemen de norm wordt.

Individualisme gaat plaats maken voor verbinding. Dat is weggelegd voor hen die het lef hebben om sociaal ondernemen als dè vorm van ondernemen te zien. Duurzaam acteren en de organisatie activeren vanuit de purpose: wat is het hogere doel? Met andere competenties of ander gedrag.

Nieuw leiderschap betekent: vertrouwen, loslaten en adaptief zijn, samenwerken en verbonden zijn, stimuleren van innovatie en omdenken. Dat vergt ook kwetsbaar zijn, de balans tussen voelen en begrijpen. Kortom, impact willen hebben. Dat deze richting bepalend gaat worden en zoals Ebbinge hiermee onderschrijft.

Gezocht: Minister voor nationale impact
voor duurzaam en sociaal ondernemerschap

Wij (=Ebbinge) geven hiermee een suggestie voor nieuwe positie in vooruitstrevende strategie van het komende kabinet. Inspelend op behoefte in samenleving om een nieuwe koers in te slaan.

De maatschappij verandert in hoog tempo en vraagt om andere oplossingen. Wat jaren heeft gewerkt om van Nederland een mooi en gelukkig land te maken, is niet meer effectief. Een nieuwe visie op de samenleving is nodig. Om het hoofd te kunnen bieden aan de uitdagingen waar ons land, Europa en de Wereld voor staan. Dit vraagt om anders denken, doen en lef. Welvaart maakt plaats voor welzijn.
Duurzaamheid en profijt voor komende generaties vervangen korte termijn-denken. Met sociaal ondernemerschap als dé vorm van ondernemen. Dat het kan, weten wij uit ervaring. Wij denken dat deze richting bepalend gaat worden. Het vraagt om nieuw denken en nieuw leiderschap van directies en toezichthouders uit de publieke sector en het bedrijfsleven. Met hen willen wij het echte gesprek aangaan over wat hiervoor nodig is voor nu en in de toekomst. Het is daarmee ook onze ambitie echt iets te betekenen voor de maatschappij. En desgewenst voor het nieuwe kabinet 🙂

De mooiste vacature sinds eeuwen, en mochten ze willen weten hoe en of wie, dan wil ik ze best helpen. Op weg, ik hoef het zelf niet te worden 🙂

Sociaal ondernemen: een alternatief voor onze roofbouw-economie

Follow The money publiceert een reeks artikelen over sociaal ondernemerschap. Dit artikel is de eerste in de reeks Hoe kunnen we in Nederland een ecosysteem creëren waarin de sector optimaal kan floreren? En wat is de rol van andere partijen — van de overheid en business schools, tot impact-investeerders en pensioenfondsen — hierin?

Na een introductie over sociaal ondernemerschap gaat het artikel in op de professionalisering, de kansen en uitdagingen en de toekomst van deze sector.
Willemijn Verloop blikt terug op de afgelopen zes jaar en ik kan je vertellen, in de ruim tien jaar waarin ik werk in dit veld, beaam ik haar omschrijving van het begin. Ook ik moest het steeds uitleggen en nu worden we, en onze collegae, herkent en meer erkent. Al betekent dat soms ook uitleggen, want voordat het serious business werd waren wij er immers al.

Ook is het allemaal niet meer zo kleinschalig als in het begin. In het artikel worden voorbeelden als Grayston Bakery en Tony’s Chocolonely  aangehaald in dat kader.

Toch loopt Nederland achter op koplopers zoals Engeland. ‘Waar in Engeland één op de vier startups expliciet een maatschappelijke missie heeft, is dat er in Nederland één op de vijfenzeventig’, aldus Klomp, boeddhist en bedrijfsadviseur op het gebied van betekenisvol ondernemen.

Er valt nog een hoop te winnen

Volgens McKinsey kan de Nederlandse Social Enterprise sector zich de komende jaren vervijfvoudigen. Maar om de groei te versnellen en nieuwe spelers aan te trekken is professionalisering over de gehele linie noodzakelijk.

een ideaal eco-systeem

Keypoints zijn daarin onder andere erkenning en herkenning. Of het nou de overheid, het publiek, de wetenschap of het bedrijfsleven is, erkenning en herkenning van sociale ondernemingen – en het feit dat schaalbaarheid en sociale impact hand in hand gaan – is een belangrijke stap richting versnelling.
De overheid, faciliterende netwerken en impact investeerders kunnen hieraan bijdragen door hun kennis over succesvolle sociale ondernemingen te delen en meer met sociale ondernemers samen te werken.

Daarnaast kan de overheid, door te faciliteren en kansen te creëren, een sleutelrol spelen in de verdere ontwikkeling van de sector. Onder andere op het gebied van aanbestedingen als in het leven roepen van een modaliteit van de BV:een nieuwe rechtsvorm, waarin onder andere de maatschappelijke kern statutair vastligt. ‘
Dit biedt fiscaal, als ook investeerders kansen voor de sociaal ondernemer.

En natuurlijk, ook al heel lang ons aandachtspunt : Daarnaast zal de sector moeten inzetten op het managen en meten van impact.
Universiteiten, onderzoeksinstituten en pragmatische consultants in het veld kunnen een belangrijke rol spelen in het ontwikkelen van gestandaardiseerde meetinstrumenten. En laten wij in SElab nu een samenwerkingsverband van allen zijn.

Sociale ondernemers spelen een belangrijke rol in het creëren van een inclusieve en circulaire economie. Het zijn koplopers die laten zien dat het anders kan. Of zoals Klomp het mooi verwoordt: ‘Over twintig jaar vinden we bedrijven die alleen maar heel veel geld verdienen en geen maatschappelijke waarde creëren idioot. Daar ben ik van overtuigd.’

Ik ook al mag het van mij wel wat sneller !

 

 

De moeite waard- tweetal reeksen over Impact meten en investeren in sociaal ondernemerschap

Nu even geen blog van eigen hand, wel aandacht voor een reeks blogs/artikelen die te maken hebben met impact maken, investeren en meten.

Allereerst : Geld verdienen én een verschil maken? Investeer in sociaal ondernemerschap – FTM

Samen met MaatschapWij, een onafhankelijke beweging die zich inzet voor positieve maatschappelijke vernieuwing, maakt Follow the Money een serie videoportretten.

Deze keer: Warner Philips, die als impact-investeerder laat zien dat geld verdienen en impact hebben heel goed samengaan. In 2015 wordt, als aanmoediging voor andere investeerders, Social Impact Ventures opgericht.

We investeren alleen in sociale ondernemingen die kunnen aantonen dat er een markt is.

Vervolgens is het de kunst om zo’n sociale onderneming op te schalen. Om de juiste koers te bepalen moet de impact die het bedrijf maakt – en de komende vijf jaar gaat maken – inzichtelijk worden gemaakt.

Lees meer over Warner’s visie en Social Impact Ventures en beluister zijn videopotret.

Ten tweede een serie van meerdere gastblogs over het thema ‘impact’ op SoCreatie .
Hierin wordt de komende tijd verkent wat deze term nu eigenlijk betekent. Wat is het belang van impact meten en hoe kun je te werk gaan? En ook kijken naar concrete voorbeelden van impactmetingen bij sociale ondernemers.
De eerste twee blogs zijn inmiddels verschenen.

Afgetrapt wordt door ons eigen Team Impact over het belang van impact meten. Over het waarom en wat ervoor nodig is om dit sectorbreed toe te passen.

Sociaal ondernemers zijn zich ervan bewust dat impact meten niet langer een luxe is, maar noodzaak!

Waarom is het nu zo belangrijk en wat kan het bijdragen aan jouw organisatie zelf en aan de maatschappij ?
Lees verder hoe het generiek en toepasbaar wordt, ook voor jouw organisatie.

Daarna was het de beurt aan Jochem Gietema van Eenergiekliek. In dit artikel laat Jochem enkele digitale mogelijkheden zien die de impact van een bedrijf inzichtelijk maken.

Automatisering zorgt ervoor dat je minder tijd en geld kwijt bent aan het meten van je impact én dat je beter zicht krijgt op de status van je onderneming. Dat helpt je om nog meer impact te maken.

Hij licht dit ook toe met een voorbeeld uit eigen praktijk. Lees meer over de toekomstdroom van een site waar sociale ondernemingen in realtime hun impact meten en tonen.

Veel leesplezier ! En spreken de ervaringen en verhalen je aan en wil je meer over impact meten weten? Stuur me een mail en we wisselen graag verder met je uit!

 

Jouw scriptie over sociaal ondernemerschap?

Steeds meer studenten schrijven hun scriptie over sociaal ondernemerschap. Een ontwikkeling die Social Enterprise NL al langer stimuleert met met onder andere de Social Enterprise Scriptieprijs.

De scripties dragen bij aan de ontwikkeling en stimulans van Sociaal Ondernemerschap en het is goed om te zien hoe  deze verdiepende onderzoeken aanzetten tot zetten in de praktijk.
Omdat dat onderzoek nodig is en om  de scripties van studenten nog beter aan te laten sluiten bij vragen die spelen in het veld heeft Social Enterprise NL een aantal onderwerpen geselecteerd waarbij het relevant is als hier meer onderzoek naar wordt gedaan.

Toekomst community enterprises Nederland
Nederland kent relatief weinig community enterprises; sociale ondernemingen die zich inzetten voor een wijk, buurt, gemeenschap of dorp. Bijvoorbeeld door zelf een buurthuis of zwembad te beheren, of een onrendabel verzorgingshuis een nieuw businessmodel te geven. Vaak komen daar diensten bij voor mensen die dat zelf niet kunnen betalen, zoals autodelen, taallessen of activiteiten voor hangjongeren. Of een winkel/lunchroom te starten in dorpen waar niets meer is. Dit terwijl gemeenten minder budget hebben om faciliteiten in stand te houden en community enterprises in andere landen laten zien dat ze voorzieningen dichter bij de burger en goedkoper kunnen organiseren. Waarom blijft deze ontwikkeling in Nederland nog achter?

Impact first betekent ‘finance second’, maar hoe wordt dat vorm gegeven
De eventuele dividenduitkering van een sociale onderneming naar haar aandeelhouders is een onderwerp van discussie, een eerste reflex is meestal ‘finance second’ betekent een dividendbeperking of zelfs not-for-profit wat bijvoorbeeld Mohammad Yunus voorstaat. Dan is daar tenminste geen discussie over, maar dan is ook het aantrekken van risicodragend kapitaal niet mogelijk. Een sociale onderneming maakt al extra kosten om haar missie te bereiken, bijvoorbeeld door een leverancier uit een ontwikkelingsland ver boven de marktprijs te betalen zoals Tony’s Chcolonely doet. Hierdoor heeft de onderneming al een lagere winst, en is het misschien onlogisch om de ondernemer ook nog eens een dividendbeperking op te leggen. En hoe zit het eigenlijk met salaris en ander kosten als je ‘finance second’ bent?

Reshoring meets circulariteit
Nederland staat voor twee grote uitdagingen: banen voor de onderkant van de arbeidsmarkt en het tegengaan van klimaatverandering en andere milieuvervuiling zoals de plastic soup. De oplossingen kunnen elkaar versterken. Door het hergebruik van spullen en grondstoffen te koppelen aan werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Van recycling tot upcycling. Dat gebeurt nu al door Kringloopwinkels en bedrijven als Roetz Bikes, Greenfox en Rotterzwam. Deze circulaire modellen zijn moeilijk op te schalen door de hoogte van ons minimumloon, nieuwe import uit Azië is in de regel goedkoper omdat men daar voor een fractie van ons minimumloon werkt. Werk creëren voor de onderkant van de arbeidsmarkt is van groot belang voor het milieu maar ook voor de BV Nederland, immers, we hebben ruim een miljoen mensen in uitkeringen die kunnen werken, en die nu ook geld kosten. Via deze scriptie willen we de ‘true price’ van een aantal bestaande circulaire modellen laten zien en van een aantal niet-bestaande modellen (die kennelijk niet levensvatbaar zijn). Vanuit die cases willen we kijken wat de rol van de wet- en regelgeving is, waar deze barrières opwerpt, en wat de overheid zou kunnen doen om deze ontwikkeling te faciliteren.

Meer informatie over deze prijs, wat het inhoudt en hoe je kan meedoen ,  kun je hier vinden . Dus wil jij de ontwikkeling van sociaal ondernemerschap een handje helpen en wat er nog nodig is aan onderzoek om hieraan bij te dragen? Stuur jouw voorstel dan voor 1 september 2017 in!

Sociale ondernemingen: veel sympathie, weinig aankopen

Sociale ondernemingen mogen bij veel Nederlanders op sympathie rekenen. Een ruime meerderheid van de Nederlanders (66 procent) wil graag producten of diensten van deze ondernemingen afnemen.

Maar in de praktijk doet vrijwel niemand dat nog, zo blijkt uit onderzoek van ABN AMRO onder meer dan 1.000 Nederlanders. Ruim tien procent van hen nam wel eens een product of dienst van een sociale onderneming af. Bijna 40 procent deed dit nog nooit. De helft van de respondenten geeft aan geen idee te hebben of ze dat ooit deden.

Het onderzoek is interessant al resoneren bepaalde begrippen als een hype voor mij niet. Sociaal ondernemen is voor mij geen hype !
Dat de herkenbaarheid een aandachtspunt is waar we aan dienen te werken wel.

Lees hier het artikel en op initiatief van ABN AMRO is  The Good Search, gelanceerd.  Op zoekmachine www.thegoodsearch.nl worden de zoekresultaten gefilterd op producten en diensten van sociaal ondernemers. Zo is duidelijk dat er voor een heleboel diensten en producten een aantrekkelijk duurzaam alternatief is!

Dat en de Social buy Blogs van Social Enterprise.nl  geven de consument meer inzicht waarom sociaal inkopen echt invloed heeft en en waar je deze produkten kan vinden.

Dus voor kerst; koop duurzaam in !

 

Tijd voor wettelijke verankering van de sociale onderneming

“Helaas neemt kabinet advies SER onderzoek ‘label’ sociale ondernemingen niet over”, aldus Bert Otten.

Ruim een jaar na het verschijnen van het verkennend advies van de Sociaal Economische Raad bracht het kabinet onlangs zijn standpunt naar buiten over de toekomst van het sociaal ondernemerschap in Nederland (1).

Het kabinet erkent het belang van bedrijven met een maatschappelijke missie en impact. Deze zogenoemde sociale ondernemingen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het oplossen van maatschappelijke problemen, zoals milieuvervuiling en werkloosheid. Sociale ondernemingen hebben nu vaak moeite om hun maatschappelijk meerwaarde aan te tonen. Het kabinet kondigt om die reden een landelijk onderzoek aan naar hoe de maatschappelijke impact van het brede scala van sociale ondernemingen gemeten kan worden. Verder wil het kabinet vooral investeren in meer bekendheid over de meerwaarde van het sociaal ondernemen.

Mooi die erkenning, helaas komt er nog geen betiteling die de sociale onderneming op basis van een juridische grondslag mag voeren (als aan een aantal eisen is voldaan), in aanvulling op de rechtsvorm van de onderneming.
Kamer, u bent aan zet !

Lees hier het gehele opinie artikel van Bert Otten.

 

 

 

Social enterprise als standaard

Er zijn al weer heel wat jaren voorbij sinds sociaal ondernemerschap een bekender begrip werd, met name op het gebied van arbeidsparticipatie. Zon twaalf jaar geleden werd me nog gevraagd of ik de “zorg”in ging toen ik vertelde hoe ik me met mijn organisatie wilde richten op ondernemende oplossingen ten behoeve van de maatschappij en ondernemers daarbij wilde ondersteunen, stimuleren en inspireren.

Inmiddels is die koers wel hetzelfde gebleven ,  ontwikkelen we steeds op andere gebieden en werken we intensiever samen met andere organisaties.. De wereld verandert wel , gelukkig maar :-).

Het voorwoord in de (alweer vierde) Social Enterprise Monitor verblijd me en stemt me hoopvol. Met name op het gebied van de maatschappeljke effecten en de belangrijke rol van sociaal ondernemers voor innovatie op velerlei terreinen.

Zoals Maurits Groen aangeeft in dat voorwoord :

‘Social entreprise’ –eigenlijk zou het bijvoeglijk naamwoord natuurlijk een overbodige toevoeging moeten zijn. Ergens in het verleden zijn we kennelijk het besef kwijtgeraakt dat een onderneming natuurlijk pas werkelijk succesvol is, als zij een positieve bijdrage levert aan de samenleving als geheel, en niet alleen voordeel oplevert voor de eigenaars en de kapitaalverschaffers ervan. Als samenwerking op basis van ieders deskundigheid en specialisatie leidt tot meerwaarde voor alle betrokkenen.

een sociale -eigenlijk enig acceptabele- economie die uitgaat van goede samenwerking

Bedrijfsfinanciering blijkt verrassend goed te slagen en subsidie speelt voor slechts weinigen een rol. En ondanks de voor velen investeringsintensieve beginfase draait al 40% winst en nog eens 20% break even. Een hoopgevende startscore. Het maatschappelijk bewustzijn van klanten groeit onwaarschijnlijk hard. En ja, de onderzochte bedrijven nemen de moeite om expliciet hun feitelijke maatschappelijke impact te meten (!)..

Lees hier  het volledige rapport waarbij wordt gekeken naar de groei, de maatschappelijke impact, de verschillende stakeholder en de uitdagingen die voor ons liggen….

En dat sociaal ondernemen mainstream wordt. Gangbaar. Gewoon,. De toekomst is nu!

 

 

Samenwerking tussen wetenschap en praktijk; doorbreek de barriere om impact te meten!

Al zo vaak hebben we het over het waarom van het meten van social impact, het hoe en wat. Is het nou zo nodig, is het wel praktisch toepasbaar en meer van dat soort vragen en nog meer uitwisselingen en antwoorden.
En dan hebben we het nog niet eens over de verwarrende definities en interpretaties, en de moment opname van een dergelijke meting. En dat terwijl het helemaal geen moment opname is.
Het is eigenlijk een doorlopend proces van uitwisselingen en betekenisvolle dialogen tussen stakeholders , betrokken bij en geinteresseerd in het meetproces en de uitkomsten.

Nog steeds is het geen way of life en blijft meten nog vaak achterwege, ondanks dat je er niet meer om heen kan. De veelheid aan informatie, methodieken, adviseurs,  consultants en kennisorganisaties bewijzen dat het een heet onderwerp is en toch “branden”veel sociaal ondernemers alsmede andere organisaties met een maatschappelijke relevantie zich er nog niet altijd aan.
Veel organisaties hebben noch de mankracht noch de financieeen om zich er echt op toe te leggen. En dat terwijl het zoveel kan opleveren voor jouw organisatie. Tenminste, als je het doet omdat/en het daadwerkelijk bijdraagt bij het maken van besluiten, verduurzaming, en de ingeschakelde mankracht, geld , tijd en energie opwegen tegen de baten die voortkomen uit een dergelijke meting.

Voor velen blijft het nog een theoretisch iets en is de theory of change nog iets abstracts, een wetenschap en dat terwijl ze er wellicht al jaren mee werken, zonder te weten dat dat het is. Of al jaren werken op een ander spoor dan gedacht, ook dat komt voor 🙂

De barriere om echt impact te meten en het proces aan en in te gaan komen meestal voort uit een tekort aan mankracht, commitment, energie, tijd en geld. Ook de angst voor de openheid van zaken die nodig is houdt een organisatie nog wel eens tegen.

Het werk van de mensen in het veld en de academici , gecombineerd met de analyses uit de praktijk, begint te leiden tot een groeiende set van overcompenserende principes van Impact meting. Toch blijven er genoeg uitdagingen op dit gebied.
Theoretische uitdagingen zoals de wetenschap dat Impact meting meer een instrument is om de impact te vergroten dan enkel gericht op een cijfermatige rapportage. Dit behoeft nog wel eens een  omschakeling in het denken en ook vaak in de cultuur van de onderneming. Meten is weten en dan gaan we vaak uit van cijfermatige rapportages. Daarom is het nodig dat impact meten geintegreerd wordt in de dagelijkse handel en wandel van een dergelijke organisatie.

Richtlijnen vormen geen belemmering voor de innovatie kracht, in tegendeel zelfs. Het blijft maatwerk en er is geen vast set van methodiek en instrumentarium.
Impact te meten in die sectoren waarbij de effecten moeilijker meetbaar zijn vormen geen belemmering voor financierders, ook als het niet tastbaar en in geld uit te drukken.In sommige sectoren en sociaal ondernemende organisaties en of iniatieven duurt het aanzienlijk langer om de effecten aan te tonen en organisaties zijn bang dat dat financierders afschrikt. Dit kan deels ook opgelost worden door een serie van tussen uitkomsten en resultaten mee te nemen en aan te geven. Zowel tastbaar als niet zulke tastbare resultaten. Dit geeft dan aan dat je het zeker meeneemt, erop stuurt en dat kan zelfs stimulerend werken voor een financierder.

En ook praktische uitdagingen zijn er nog om beslecht te worden. De eisen om impact te meten zijn niet te zwaar voor een organisatie. Je kan ook kiezen voor een gefaseerde meting waarbij je die stappen neemt die in eerste instantie het belangrijkst zijn en nog te doen qua mankracht, tijd, energie en geld. De behoeften van de belanghebbenden en de sociaal ondernemingen liggen vaker op een lijn dan gedacht en dat is waardevol om te beseffen.

En zo gaan we verder met het beslechten van de theoretische en praktische belemmeringen voor het meten van Impact als ook in het wijd verspreiden van de kennis en in dialoog gaan met organisaties om van elkaar te leren. Tevens willen we de kloof overbruggen tussen wetenschap en praktijk en die juist verbinden en dan gezamenlijk professionaliseren.
Het is een gebied wat ontgonnen wordt en waar nog veel te ontginnen is.  Wordt zeker nog vervolgd…..