Bij het woord ‘ondernemers’ denken we vaak aan jonge, blanke mannen a la Mark Zuckerberg (Facebook). Zonde, vindt auteur Alexa Clay. Juist op de zwarte markt zijn er veel ondernemers die dingen op een niet-traditionele manier aanpakken. En daar kunnen we een hoop van leren, zo schrijft Clay in haar boek The Misfit Economy, met als ondertitel : Lessons in Creativity from Pirates, Hackers, Gangsters and Other Informal Entrepreneurs.

De Amerikaanse econoom Alexa Clay schreef een boek over innovatie. Niet zomaar een boek, ze interviewde er beroemdheden uit het criminele circuit voor, samen met co-auteur Kyra Maya Philips. Piraten, drugsdealers en hackers vertelden over hun manier van zakendoen. En daar valt veel van te leren als we kijken naar onze relatief traditionele manier van organiseren, stelt Clay in het boek.

Criminelen organiseren hun zaken heel anders dan de meeste bedrijven doen. Ze moeten ook wel, en worden daardoor heel creatief.’

De basisgedachte van het boek is dat veel bedrijven vastgeroest zijn in hun gewoontes en daarom niet goed kunnen innoveren. ‘Die statische corporates zijn ook niet interessant voor jonge mensen die de arbeidsmarkt nu betreden.  Millennials willen werken in een bedrijf met ondernemersgeest, waar lef en risico’s durven nemen niet wordt afgestraft, maar wordt aangemoedigd. Een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, dat weet wat sociaal ondernemerschap is en agile werkt. `

Het onderzoek resulteerde in vijf pijlers voor innovatief ondernemerschap:

1. Hustle: Een idee kunnen bedenken en daar volledig voor gaan, met alle mogelijke middelen die je kunt verzinnen. Dat instinct hebben mensen al lang niet meer nodig, maar zouden ze wel moeten hebben. We hebben zoveel regeltjes dat we niet meer creatief kunnen nadenken, terwijl probleemoplossend kunnen denken heel belangrijk is.
2. Hack: Stop met hiërarchisch werken. Kijk bijvoorbeeld naar de werkwijze van ondernemer Ricardo Semler, die zijn team alles laat bepalen. Wacht niet langer op consensus als er een beslissing moet worden genomen, maar wees proactief en ga het gewoon doen.
3. Copy: We vinden het normaal om te denken dat elk idee origineel moet zijn, nog nooit eerder bedacht. Dat is onnodig, maak door middel van kopieergedrag gebruik van de kennis die er al is. Clay sprak tijdens het onderzoek met een soort Robin Hood uit India. ‘Hij ‘kopieerde’ bepaalde medicijnen en deelde die uit onder de armen die het niet konden betalen. De medicijnfabrikanten werden toen genoodzaakt om hun prijzen aan te passen aan de zwarte markt.’
4. Provoke: Neem een buitenbeentje aan dat de status quo binnen het bedrijf kan uitdagen. Bedenk voor jezelf welke eigenschappen leiders in de toekomst nodig zullen hebben en probeer dat dan na te streven, in plaats van te werken met eindeloze PowerPoints met standaard toekomstbeelden. Luister naar mensen die anders denken.
5. Pivot: Durf risico’s te nemen en lef te tonen. Ga een persoonlijk avontuur aan en kijk eens wat je ontdekt.

Dit boek onderzoekt de verhalen van ondergrondse innovatie die de Misfit Economie vormen. Het onderzoekt  en vraagt: wie zijn deze onbekende visionairen? Hoe werken ze? Hoe organiseren ze zich? Hoe katalyseren ze innovatie? En uiteindelijk, hoe kun je deze lessen in je eigen wereld toepassen?
Hoe kunnen corporates hun onderneming aantrekkelijker maken? Je hoeft niet direct alles om te gooien. Het gaat erom dat je de cultuur verandert, de ondernemersgeest in jouw mensen naar boven brengt.
‘We spraken bijvoorbeeld met een consultant van Accenture. Hij was vrijwilligerswerk gaan doen in de Balkan en kwam terug als veranderd mens. Hij zegde zijn baan op en ging terug om mensen in de Balkan vrijwillig ondernemersles te geven. Daardoor zette hij een nieuw bedrijf op met een compleet nieuw verdienmodel.’

Alexa Clay is spreker tijdens het Future of Work-event op 29 september.

Wil je het boek graag lezen? Je kunt het hier bestellen.